UŻYTKOWANIE WIECZYSTE

Czy kupując od firmy grunt z wieczystą dzierżawą, nie będę musiał płacić za ten teren jeszcze raz do skarbu państwa?

Pojęcie wieczystej dzierżawy jest nieścisłe. Z pewnością, w pytaniu chodzi o prawo wieczystego użytkowania (na podstawie którego grunt został oddany do użytkowania na okres 99 lat). Kwestię tę precyzują art.232-243 k.c.
Jeśli nabędzie Pan prawo wieczystego użytkowania od osoby uprawnionej do rozporządzania tym prawem, to nie będzie Pan musiał płacić za nabycie tego prawa Skarbowi Państwa.
Będzie Pan natomiast musiał uiszczać tzw. opłaty roczne z tytułu wieczystego użytkowania, które wnosi się przez cały okres jego trwania. Wysokość tych opłat ustalana jest w oparciu o art. 72 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ( Dz.U. z 2000 r. nr 46, poz. 543)

Jeśli chodzi o uwłaszczenie, czyli zamianę prawa użytkowania wieczystego na prawo własności (a być może z kosztami takiej zamiany związane było Pana pytanie), to kwestię tę reguluje szereg aktów prawnych, stosowanych zależnie od daty nabycia prawa użytkowania wieczystego, rodzaju gruntu oraz terminu złożenia wniosku o przekształcenie. Są to:

  1. ustawa z dnia 4 września 1997 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności (Dz.U. z 2001 r., nr 120, poz. 1299 – tekst jednolity z późn. zm.) – wnioski o przekształcenie na podstawie tej ustawy musiały być składane do końca 2002r., a więc termin na ich wnoszenia już minął. Ustawa ta przewidywała odpłatne przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności.
  2. ustawa z dnia 26 lipca 2001 r. o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości (Dz.U. nr 113, poz. 1209 z 2001 r.) - początkowo zastosowanie tej ustawy ograniczone było tylko do tzw. Ziem Odzyskanych, o których mowa w dekrecie z 6.09.1951 r., jednak na podstawie ustawy z 11.04.2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz, U. Nr 64, poz. 592) działanie ustawy z 2001 r. zostało rozciągnięte na cały kraj. Na mocy tej ustawy uwłaszczenie następuje bezpłatnie, a ostateczny termin składania wniosków nie został określony. Przyjmuje się jednak, iż ustawa dotyczy jedynie osób, które były użytkownikami wieczystymi już w dniu 26 maja 1990 r., a także w dniu 24 października 2001 r., oraz następców prawnych tych osób.
  3. kwestię trybu przekształcenia reguluje szczegółowo rozporządzenie w sprawie szczegółowego wydawania decyzji o nabyciu przez użytkowników i współużytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości zabudowanych na cele mieszkaniowe lub stanowiących nieruchomości rolne ( Dz U. z 2003 r., nr 205, poz. 1991), na mocy którego do 17 marca 2004 r. organy właściwe dla wydawania decyzji w sprawie uwłaszczenia zobowiązane są do sporządzania wykazów nieruchomości objętych uwłaszczeniem. Wykaz będzie wyłożony do wglądu na 30 dni w urzędzie gminy (jeśli dotyczy nieruchomości gminnych) albo w starostwie powiatowym (jeśli dotyczy nieruchomości należących do Skarbu Państwa), a zainteresowani w odpowiednim terminie będą mogli zgłosić co do niego zastrzeżenia. O wszczęciu postępowania urząd powinien zawiadomić zainteresowanych. Pomimo istnienia powyższej procedury, która zwalnia użytkownika z konieczności samodzielnego działania, może on nadal samodzielnie wystąpić z wnioskiem o dotyczącym wydania decyzji o uwłaszczeniu.
  4. osoby, które nie zostały zaliczone do kategorii osób uprawnionych do domagania się przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności pod rządami wskazanych powyżej ustaw, mogą ubiegać się o nabycie nieruchomości na podstawie art. 32 ust. 1 i 3 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ( Dz. U. z 2000 r. nr 46, poz. 543)

W Sejmie złożony jest poselski projekt ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości oraz o zmianie niektórych ustaw. Ma on ostatecznie uregulować kwestię uwłaszczenia. Według niej, z dniem wejścia w życie ustawy, przysługujące osobom fizycznym i osobom prawnym prawo użytkowania wieczystego przekształci się w prawo własności nieruchomości, a osoba, która w ten sposób nabędzie prawo własności obowiązana będzie do uiszczenia dotychczasowemu właścicielowi opłaty za przekształcenie. Ostateczny kształt ustawy i termin jej wejścia w życie (jeśli to nastąpi) nie jest jednak jeszcze znany. W opracowaniu znajduje się także senacki projekt ustawy, jednak szanse na uchwalenie tego projektu także trudno oceniać.

mgr Anna Łochowska
Grupa ATLAS





Wszelkie porady i informacje zamieszczane w serwisie maja charakter nieodpłatny. REDAKCJA DZIENNIKA BUDOWY nie świadczy usług prawnych oraz nie ponosi odpowiedzialności za skutki zastosowania się do porad lub informacji zamieszczonych w serwisie.